Słyszałem te słowa pewnego razu, kiedy Budda przebywał w Gaju Dźety w pobliżu Śrawasti, w klasztorze ofiarowanym przez Anathapindikę. W tym dniu Anathapindika przyszedł z pięciuset świeckimi uczniami Buddy do chaty, w której przebywał Śariputra. Wszyscy skłonili głowy i usiedli z szacunkiem po jednej stronie. Czcigodny Śariputra ofiarował im stosowne nauki, przynosząc im radość i zaufanie do trzech klejnotów i praktyki prawdziwej Dharmy. A potem Śariputra wraz z Anathapindiką i pięciuset świeckimi mężczyznami i kobietami poszli do chaty Buddy, gdzie pokłonili się Buddzie do stóp i usiedli po jednej stronie.
Kiedy Budda zobaczył, że wszyscy już usiedli, zwrócił się do Śariputry, mówiąc:
Śariputro, świeccy uczniowie Buddy – ci, którzy noszą białe szaty – jeśli studiują i praktykują Pięć Treningów Uważności i Cztery Kontemplacje, urzeczywistnią bez trudu umiejętność przebywania szczęśliwie w chwili obecnej. Wiedzą oni, że nie spadną do sfer piekieł, głodnych duchów, zwierząt, ani na inne ścieżki cierpienia.
Tacy mężczyźni i kobiety osiągną owoc wkraczających do strumienia i nie będą się bać zejścia na ciemne ścieżki. Są oni na drodze prawdziwego przebudzenia. Zanim osiągną doskonałe wyzwolenie i zakończenie cierpienia, będą musieli powrócić do światów bogów i ludzi jeszcze siedem razy.
Śariputro, jak świeccy uczniowie Buddy, którzy noszą białe szaty, studiują i praktykują Pięć Treningów Uważności i Cztery Kontemplacje?
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od zabijania, zaprzestają zabijania, pozbywają się wszelkiej broni, uczą się braku pychy wobec innych, uczą się braku pychy w sobie, praktykują miłość i współczucie, chronią też wszystkie istoty żywe, nawet najmniejsze owady. Wykorzeniają w sobie wszelkie zamiary zabijania. W ten sposób świeccy uczniowie Buddy studiują i praktykują pierwszy z Pięciu Treningów Uważności.
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od brania tego, co nie zostało dane, zaprzestają brania tego, co nie zostało dane. Znajdują radość w byciu szczodrymi, nie oczekując niczego w zamian. Ich umysły nie są zakryte chciwością czy łaknieniem. Nieustannie strzegą swojej prawości i wykorzeniają w sobie jakikolwiek zamiary brania tego, co nie zostało im dane. W ten sposób świeccy uczniowie Buddy studiują i praktykują drugi z Pięciu Treningów Uważności.
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od niewłaściwych zachowań seksualnych, zaprzestają niewłaściwych zachowań seksualnych i chronią każdego – tych pod opieką ojca, matki, i ojca i matki; swoje starsze siostry i starszych braci; swoich przybranych rodziców czy innych przybranych; tych tej samej płci; żony, córki, męża czy syna innych; zgwałconych, napadniętych i torturowanych seksualnie i tych, którzy się prostytuują. Świeccy uczniowie Buddy wykorzeniają w sobie jakikolwiek zamiar niewłaściwych zachowań seksualnych. W ten sposób świeccy uczniowie Buddy studiują i praktykują trzeci z Pięciu Treningów Uważności.
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od mówienia tego, co nie jest prawdziwe, zaprzestają mówienia tego, co nie jest prawdziwe. Mówią tylko to, co jest prawdziwe, i znajdują wielką radość w mówieniu tego, co jest prawdziwe. Zawsze pozostają w prawdzie, są całkowicie godni zaufania, nigdy nie gardzą innymi. Wykorzeniają w sobie wszelkie zamiary mówienia tego, co nie jest prawdziwe. W ten sposób świeccy uczniowie Buddy studiują i praktykują czwarty z Pięciu Treningów Uważności.
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od picia alkoholu, zaprzestają picia alkoholu. Wykorzeniają w sobie nawyk picia alkoholu. W ten sposób świeccy uczniowie Buddy studiują i praktykują piąty z Pięciu Treningów Uważności.
Śariputro, jak świeccy uczniowie Buddy osiągają Cztery Kontemplacje i przebywają szczęśliwie w chwili obecnej z łatwością i bez trudu?
Praktykują oni bycie świadomymi Buddy, medytując nad Tym, który przyszedł z takości i wraca do takości jako ten, który jest prawdziwie i w pełni przebudzony, bez jakiegokolwiek przywiązania; jako ten, którego zrozumienie i praktyka są doskonałe; jako Ten, który Dobrze Przeszedł; jako ten, który wie i w pełni rozumie świat; jako ten, który osiągnął najwyższy poziom; jako ten, który poskromił, co powinno być poskromione; jako nauczyciel ludzi i bogów; jako przebudzony; jako Czczony Przez Świat. Kiedy medytują oni w ten sposób, wszystkie szkodliwe pragnienia dobiegają końca, a nieczyste, bolesne i niepokojące elementy nie rodzą się już w ich sercach. Dzięki kontemplowaniu Buddy, ich myśli są jasne, czują oni radość, i przybywają oni na pierwszą z Czterech Kontemplacji, przebywając szczęśliwie w chwili obecnej z łatwością i bez jakichkolwiek trudności.
Śariputro, świeccy uczniowie Buddy praktykują bycie świadomymi Dharmy, tak medytując: Dharma jest nauczana przez Buddę z wielką biegłością; może ona prowadzić to całkowitego uwolnienia; może ona prowadzić do stanu bez ułomności umysłu; nie ma w niej palącego bólu; jej wartość jest ponad czasem. Kiedy świeccy uczniowie Buddy medytują nad Dharmą i praktykują ją w ten sposób, wszystkie ich szkodliwe pragnienia dobiegają końca, a nieczyste, bolesne i niepokojące elementy nie rodzą się już w ich sercach. Dzięki kontemplowaniu Buddy, ich myśli są jasne, czują oni radość, i przybywają oni na drugą z Czterech Kontemplacji, przebywając szczęśliwie w chwili obecnej z łatwością i bez jakiegokolwiek trudu.
Śariputro, świeccy uczniowie Buddy praktykują bycie świadomymi Sanghi, tak medytując: szlachetna społeczność Tathagaty idzie we właściwym kierunku, jest na ścieżce prawości, jest ukierunkowana ku Dharmie i żyje naukami w sposób, w jaki powinny być one przeżywane.
W tej społeczności są Cztery Pary i Osiem Stopni — urzeczywistnieni Arhaci i ci, którzy urzeczywistniają owoc natury Arhata; niepowracający i ci, którzy urzeczywistniają owoc niepowracania; powracający-jeden-raz i ci, którzy urzeczywistniają owoc powracania-jeden-raz; wchodzący-do-strumienia i ci, którzy urzeczywistniają owoc wchodzenia-do-strumienia. Ta szlachetna społeczność Tathagaty pomyślnie urzeczywistniła praktykę wskazań, praktykę skupienia i praktykę wglądu. Jest uwolniona i ma uwolnioną wizję. Jest godna szacunku, honorów, służenia i ofiar. Jest pięknym polem zasług w naszych żywotach. Dzięki kontemplowaniu Buddy ich myśli są jasne, czują oni radość i przybywają oni na trzecią z Czterech Kontemplacji, przebywając szczęśliwie w chwili obecnej z łatwością i bez jakiegokolwiek trudu.
Śariputro, świeccy uczniowie Buddy praktykują, będąc uważnymi Treningów Uważności, tak medytując: Treningi Uważności nie mają żadnych wad, żadnych skaz, żadnych nieczystości, ani żadnych słabych punktów; pomagają nam pozostawać w krainie Tathagaty. Oszukiwanie nie jest naturą Treningów Uważności. Są one zawsze chwalone, akceptowane, praktykowane i strzeżone przez świętych. Dzięki kontemplowaniu Treningów Uważności, ich myśli są jasne, czują oni radość, i przybywają oni na czwartą z Czterech Kontemplacji, żyjąc szczęśliwie w chwili obecnej, z łatwością i bez żadnego trudu.
Pamiętaj Śariputro, że biało odziani uczniowie Buddy, którzy praktykują w ten sposób, nie spadną do sfer piekieł, głodnych duchów, zwierząt, ani innych sfer cierpienia. Doświadczyli oni owocu wejścia-do-strumienia, co oznacza, że nie spadają na ścieżki trudności i niewłaściwego postępowania. Wszedłszy do strumienia, mogą iść tylko w kierunku prawdziwego przebudzenia. Zanim przybędą na granice całkowitego oswobodzenia i zakończenia smutku, będą musieli powrócić do świata bogów czy ludzi jeszcze siedem razy.
Wtedy Czczony Przez Świat wypowiedział te wersy:
Inteligentni mężczyzna czy kobieta, którzy wiodą życie rodzinne
i są świadomi tego, jak straszne są sfery piekieł,
są zachęcani do przyjmowania i praktykowania
tych prawdziwych nauk i kładą kres ścieżkom cierpienia.
Studiują i uczą się, aby pogłębiać praktykę —
niezabijania istot żywych,
mówienia o rzeczach, jakie są naprawdę,
i niebrania tego, co nie jest dane.
Są wierni swoim małżonkom,
odchodząc od niewłaściwych zachowań seksualnych,
zdecydowani nie przyjmować
środków odurzających,
utrzymując swój umysł wolny od szaleństwa.
Są zawsze świadomi Buddy,
Dharmy i Sanghi.
Kiedy kontemplują Treningi Uważności,
ich umysły pojawiają się w pokoju, radości i wolności.
Jeżeli chcą praktykować szczodrość,
aby kultywować ogród szczęścia,
wtedy ich wewnętrzny przewodnik uczy się ścieżki
oswobodzenia i przebudzenia.
Śariputro, słuchaj uważnie
i rozważ:
Spójrz uważnie na stado
wołów, o tam.
Niektóre woły są biało – żółte,
Niektóre są czarne czy czerwone.
Niektóre są brązowe w żółte łaty,
a inne szare jak gołębie.
Jakikolwiek jest ich kolor
czy pochodzenie,
ich wartość dla nas
leży w ich sile.
Te zdrowe i mocne,
które ciągną wozy z werwą,
mogą przewieźć najwięcej
i są najbardziej użyteczne.
W naszym ludzkim świecie
są bramini, wojownicy,
uczeni, kupcy,
i rzemieślnicy.
Ale naprawdę cnotliwi mężczyźni i kobiety
to ci, którzy praktykują Wspaniałe Treningi Uważności,
są zdolni urzeczywistnić oswobodzenie i,
jak Ten, który Dobrze-Przeszedł, żyją w prawdziwej wolności.
Nie ma potrzeby różnicować
ze względu na rodzinę czy kastę.
Urzeczywistniać największe szczęście –
to czynić ofiary tym, którzy są prawdziwie cnotliwi.
Osoba, której brak cnoty czy wglądu
nie umie rozświetlać dróg innym.
Czynienie ofiar takim ludziom
jest mało owocne.
Synowie i córki Buddy,
którzy praktykują drogę wglądu,
a ich umysły są skierowane ku Buddzie,
mają mocne, stabilne korzenie
i odrodzili się, żeby być szczęśliwymi.
Powracając do światów bogów i ludzi
nie więcej niż siedem razy,
urzeczywistnią ostatecznie nirwanę,
przekształcając całe swoje cierpienie
w radość i czystość.
Tak mówił Budda.
Czcigodny Śariputra, mnisi i mniszki, Anathapindika i pięćset innych osób świeckich – wszyscy usłyszeli te słowa i byli zachwyceni, przekuwając je na praktykę.
z Chanting form the Heart, Thich Nhat Hanh and the Monks nad Nuns of Plum Village