Słyszałem te słowa Buddy pewnego razu, gdy Pan przebywał w Waiśali ze swoją wspólnotą mnichów. Pewnego dnia zwrócił się do wspólnoty:

Czy wiecie o cudownej Pieczęci Dharmy? Dzisiaj chciałbym wam o niej opowiedzieć i wyjaśnić ją wam. Proszę, użyjcie swojego czystego umysłu, aby słuchać i przyjmować to z uwagą, oraz dołóżcie wszelkich starań, aby zapamiętać to i praktykować.

Wspólnota mnichów odpowiedziała:

Wspaniale, o Czczony Przez Świat! Proszę, naucz nas. Będziemy słuchać uważnie.

Budda powiedział:

Pustość nie jest ani bytem, ani niebytem. Jest wolna od wszelkich błędnych poglądów. Nie jest ani wytwarzana, ani niszczona ani nie może być uchwycona przez poglądy. Dlaczego tak jest? Ponieważ pustość nie może być umiejscowiona w przestrzeni. Nie ma formy. Nie jest obiektem postrzegania. Nigdy się nie narodziła i intelekt nie może jej uchwycić. Ponieważ nie może być uchwycona, obejmuje wszystkie dharmy i zamieszkuje tylko w niedyskursywnej, nierozróżniającej mądrości. To jest jedyne prawdziwe i właściwe zrozumienie, o mnisi! Powinniście wiedzieć, że nie tylko pustość, ale wszystkie dharmy są takie. To jest właśnie Pieczęć Dharmy.

Pieczęć Dharmy jest również nazywana Trzema Wrotami Wyzwolenia. Jest to podstawowa nauka wszystkich Buddów, oko wszystkich Buddów, cel wszystkich Buddów. Słuchajcie i przyjmujcie ją z uwagą. Zapamiętajcie ją dobrze i praktykujcie ją w samym sercu rzeczywistości.

O mnisi, znajdźcie spokojne miejsce do medytacji, takie jak w lesie pod drzewem. Tam możecie dostrzec, że forma jest bolesna, pusta i nietrwała, a w rezultacie nie będziecie przywiązani do formy. Osiągniecie nieróżnicujące zrozumienie formy. Następnie zróbcie to samo z uczuciami, postrzeganiem, tworami mentalnymi i świadomościami. Dostrzeżcie, że są one bolesne, puste i nietrwałe i wznieście się ponad błędne poglądy na ich temat. Uświadomcie sobie nieróżnicujące rozumienie uczuć, postrzegania, tworów mentalnych i świadomości. Mnisi, Pięć Skupisk jest pustych. Powstają one z umysłu. Kiedy umysł przestaje działać w swój zwykły sposób, skupiska również przestają działać. Kiedy to dostrzeżecie, zostaniecie wyzwoleni, uwolnieni od wszelkich poglądów. To jest Pustość, Pierwsze Wrota Wyzwolenia.

O, mnisi, przebywając w skupieniu, dostrzeżcie rozpuszczanie formy i uwolnijcie się od iluzorycznej natury postrzegania vis-a-vis formy. Zauważcie rozpuszczenie dźwięku, zapachu, smaku, dotyku i tworów mentalnych, i bądźcie wolni od iluzorycznej natury postrzegania dźwięku, zapachu, smaku, dotyku i tworów mentalnych. Ta medytacja jest nazywana bezoznakowością, Drugimi Wrotami Wyzwolenia. Kiedy w nie wejdziecie, wasza wiedza będzie czysta. Dzięki tej czystości zrozumienia trzy szkodliwe cechy umysłu – chciwość, nienawiść i złudzenie – zostaną wykorzenione. Po ich wykorzenieniu zamieszkacie w królestwie niedyskursywnej i nieróżnicującej wiedzy. Kiedy zamieszkacie w tej wiedzy, poglądy dotyczące 'ja i moje', a więc wszystkie poglądy, nie będą miały już podstaw ani okazji do powstawania.

O, mnisi, kiedy już uwolnicie się od poglądu 'ja jestem', nie będziecie już uważać tego, co widzicie, słyszycie, czujecie i postrzegacie za rzeczywistości niezależne od waszej własnej świadomości. Dlaczego? Ponieważ wiecie, że świadomość również powstaje z warunków i jest nietrwała. Z powodu swojej nietrwałej natury, nie może być również uchwycona. Ta medytacja nazywana jest bezcelowością, Trzecimi Wrotami Wyzwolenia. Kiedy w nie wejdziecie, doświadczycie w pełni prawdziwej natury wszystkich dharm i nie będziecie już lgnąć do żadnej dharmy, ponieważ zobaczyliście nieuwarunkowaną naturę wszystkich dharm.

Budda zwrócił się do wspólnoty mnichów:

To jest cudowna Pieczęć Dharmy, Trzy Wrota Wyzwolenia. Jeśli się jej nauczycie i będziecie praktykować, z pewnością osiągniecie czystą wiedzę."

Mnisi byli bardzo szczęśliwi słysząc nauczanie Czczonego Przez Świat. Okazali mu szacunek i obiecali uczyć się i praktykować to wspaniałe nauczanie.

 

Taisho Revised Tripitaka 104*

Komentarz, patrz Thich Nhat Hanh, The Heart of the Buddha's Teaching