Pięć Treningów Uważności
Aby praktykować Pięć Treningów Uważności, musimy wierzyć w ich skuteczność. Treningi Uważności opisują sposób życia, który przynosi pokój, radość i szczęście. Możemy wierzyć i ufać Treningom Uważności, jako ucieleśnieniu tego, co prawdziwe, zdrowe, i piękne. Treningi Uważności pokazują nam drogę w tym życiu. Chronią nas samych, naszą rodzinę i nasze społeczeństwo; mogą być widziane jako fundament szczęścia rodziny i społeczeństwa. Treningi uważności są obiektem wiary i zaufania, ponieważ chronią nas przed wpadnięciem w otchłań niewłaściwych poglądów i niewłaściwych działań. Wiara, o której tu mówimy, nie jest wiarą ślepą czy nieco bezpodstawnym przekonaniem. Jest wiarą, która oparta jest na doświadczeniu. Kiedy studiujemy i praktykujemy treningi uważności, rozumienie ich pogłębia się dzień po dniu.
Dzięki studiowaniu i praktykowaniu Pięciu Treningów Uważności możemy dostrzec, jak są one potrzebne – nam, naszym rodzinom i naszemu społeczeństwu. Są one potrzebne tak, jak tlen i światło roślinom. Pięć Treningów Uważności to owoc doświadczenia Buddy i doświadczeń wielu pokoleń tych, którzy je praktykowali. Żyjąc w uważności, możemy dostrzec, że jeżeli nie praktykujemy Pięciu Treningów Uważności, to my, nasze rodziny i nasze społeczeństwo znajdziemy się na ścieżce cierpienia i degeneracji. Pięć Treningów Uważności to nie tylko sztuka życia; to też podstawa naszej wiary i zaufania. Budda nauczał, że jeżeli wiemy jak praktykować Pięć Treningów Uważności, będziemy wiedzieć jak być szczęśliwymi w chwili obecnej.
*
Drugi Trening Uważności — nie bierz tego, co nie jest ci dane
Świeccy uczniowie Buddy odchodzą od brania tego, co nie zostało dane, zaprzestają brania tego, co nie zostało dane. Znajdują radość w byciu szczodrymi, nie oczekując niczego w zamian. Ich umysły nie są skrępowane chciwością i łaknieniem. Nieustannie strzegą swojej prawości i wykorzeniają w sobie jakikolwiek zamiary brania tego, co nie zostało im dane.
Ten trening uważności wyraża zasadę uczciwości i dążenie do sprawiedliwości społecznej. Podstawą tego treningu uważności jest umysł, podobnie jak Pierwszego Treningu Uważności. Podstawą praktykowania jest „wykorzenianie w sobie […] jakiegokolwiek zamiaru brania tego, co nie zostało dane”, co oznacza, że chcąc wyeliminować chciwość, nie pozwalamy, aby taki stan umysłu powstał i przesłaniał nasze zrozumienie. Zgodnie z tym treningiem uważności, przekształcamy chciwość, chociaż leży ona głęboko w naszej świadomości.
Zasadą i sposobem praktykowania tego treningu jest sprawiedliwość społeczna. Budda uczy swoich uczniów praktykowania szczodrości, która jest pierwszą z Sześciu Paramit. „Paramita” jest czymś, co może zabrać nas na drugi brzeg – brzeg pokoju, radości i oswobodzenia od cierpienia. „Znajdują radość w byciu szczodrymi, nie oczekując niczego w zamian”. Buddyzm mahajany leży tuż pod powierzchnią tego zdania. Jest to duch bezoznakowości. „Szczodrość” oznacza tutaj oferowanie radości komuś w sposób, który nie jest opisywany formą zewnętrzną. Szczodrość nie może opierać się na afiszowaniu – bo jej źródłem jest serce miłości i współczucie. Miłość i współczucie są źródłami energii, która daje nam moc praktykowania szczodrości. Praktykować w ten sposób – to rozwijać ideał bodhisattwy, który już w nas jest. Podobnie jak w praktyce Pierwszego Treningu Uważności chronimy życie – tak praktykując Drugi Trening Uważności, praktykujemy dawanie radości, motywowane szczodrością. Naszym ideałem służby jest uczucie radości. Taki jest sens zdania: „Znajdują radość w byciu szczodrymi, nie oczekując niczego w zamian”.
Przedmiotem praktyki tego treningu uważności są nie tylko istoty ludzkie, ale też inne istoty żywe, włączając w to rośliny, drzewa, skały i Ziemię.
Przedmiotem naszej praktyki jest sprawiedliwość nie tylko w społeczeństwie ludzkim, ale także spokój i radość każdego gatunku na Ziemi.
Thich Nhat Hanh, Sutra o uczniu biało odzianym
Cześć czwarta książki „For a Future to be Possible”
Parallax Press, 1998