Sutrę o Pełnej Świadomości Oddechu będziemy czytać i praktykować w czasie Dnia Uważności, 24 października.
Jej tekst pochodzi z książki "Oddychaj, żyjesz!", której dwa egzemplarze mamy w naszej bibliotece. w Książkach tych, poza samym tekstem sutry są piękne komentarze Thaya.
Linki do katalogu: Wydanie 1, Wydanie 2.
Sutra Pełnej Świadomości Oddechu
Słyszałem te słowa, kiedy Budda przebywał w Sawatthi, we Wschodnim Parku, z wieloma znanymi i znakomitymi uczniami, jak Śiariputra, Mahamogallana, Mahakassapa, Mahakaccjana, Mahakotthita, Mahakappina, Mahaciunda, Anuruddha, Revata i Ananda. Starsi mnisi wytrwale nauczali mnichów początkujących w praktyce – niektórzy dziesięciu uczniów, niektórzy dwudziestu, niektórzy trzydziestu a niektórzy czterdziestu; tym sposobem uczniowie początkujący w praktyce czynili stopniowo wielkie postępy.
Tej nocy księżyc był pełny a ceremonia Pawarany kończyła odosobnienie pory deszczowej. Budda, Przebudzony, siedział pod gołym niebem, wśród zgromadzonych uczniów. Spojrzał na zgromadzenie i powiedział:
- Mnisi, jestem bardzo rad, widząc owoce waszej praktyki. Wiem jednak, że możecie pójść jeszcze dalej. To, czego nie osiągnęliście, możecie osiągnąć. To, czego nie urzeczywistniliście, urzeczywistnicie całkowicie. [Aby wesprzeć was w wysiłkach] zostanę tutaj do następnej pełni księżyca.
Kiedy usłyszeli, że Budda ma zamiar zostać w Sawatthi przez następny miesiąc, mnisi z całego kraju wyruszyli do Sawatthi aby się z nim uczyć. Starsi mnisi nauczali mnichów początkujących w praktyce jeszcze żarliwiej. Niektórzy nauczali dziesięciu, niektórzy dwudziestu, niektórzy trzydziestu a niektórzy czterdziestu. Z ich pomocą młodsi uczniowie mogli krok po kroku doskonalić swoje zrozumienie.
Kiedy nadeszła następna pełnia księżyca Budda usiadł pod gołym niebem, spojrzał na zgromadzenie uczniów i zaczął mówić:
- Mnisi, nasze zgromadzenie jest czyste i dobre. Nie ma w nim miałkiej i chełpliwej mowy, zasługuje więc na przyjmowanie ofiar i może być uznawane za pole dobrej karmy. Taką społeczność można spotkać nieczęsto, a każdy poszukujący jej pielgrzym uzna, że warto było wyruszyć w podróż, nieważne z jak daleka.
- O, mnisi. Są w tym zgromadzeniu mnisi, którzy urzeczywistnili owoce stanu arhata, zniszczyli wszystkie korzenie ułomności, odłożyli wszystkie brzemiona, i osiągnęli zrozumienie i wyzwolenie. Są też mnisi, którzy odcięli pierwszych pięć tworów wewnętrznych i urzeczywistnili owoce niepowracania do cyklu narodzin i śmierci.
Są tacy, którzy odrzucili pierwsze trzy twory wewnętrzne i urzeczywistnili owoc powracania tylko raz. Odcięli korzenie zachłanności, nienawiści i niewiedzy i powrócą do cyklu narodzin i śmierci już tylko raz. Są tacy, którzy odrzucili te trzy twory wewnętrzne i osiągnęli owoc wchodzącego do strumienia, podążając wytrwale ku stanowi oświecenia. Są tacy, którzy praktykują „Cztery filary uważności”. Są tacy, którzy praktykują „Cztery właściwe wysiłki” i tacy, którzy praktykują „Cztery podstawy sukcesu”. Są tacy, którzy praktykują „Pięć zdolności”, tacy którzy praktykują „Pięć mocy”, tacy, którzy praktykują „Siedem czynników oświecenia” i tacy, którzy praktykują „Szlachetną ośmiokrotną ścieżkę”. Są tacy, którzy praktykują miłującą dobroć, tacy, którzy praktykują współodczuwanie, tacy, którzy praktykują radość i tacy, którzy praktykują spokój umysłu. Są tacy, którzy praktykują „Dziewięć kontemplacji” i tacy, którzy praktykują „Obserwowanie nietrwałości”. Są też tacy, którzy już praktykują „Pełną świadomość oddechu”.
- Mnisi, utrzymywanie pełnej świadomości oddechu, jeśli jest nieustannie rozwijane i praktykowane, przynosi wielkie odpłaty i pożytki; prowadzi do sukcesu w praktyce „Czterech filarów uważności”. Jeśli drogi „Czterech filarów uważności” są nieustannie rozwijane i praktykowane, prowadzą do sukcesu praktyki „Siedmiu czynników oświecenia”. „Siedem czynników oświecenia”, jeśli są one rozwijane i praktykowane nieustannie – przynoszą zrozumienie i uwolnienie umysłu.
- Jaką drogą rozwijamy i nieustannie praktykujemy metodę „Pełnej świadomości oddechu”, aby praktyka ta nagradzała nas i przynosiła wielkie pożytki?
- Robimy to tak, mnisi: praktykujący idzie do lasu albo do stóp drzewa albo jakiegokolwiek pustego miejsca, siada stabilnie w pozycji lotosu, utrzymując swoje ciało prosto i praktykuje tak: „Robiąc wdech wiem, że robię wdech. Robiąc wydech wiem, że robię wydech”.
1.Robiąc długi wdech wiem, że robię długi wdech. Robiąc długi wydech wiem, że robię długi wydech. On lub ona tak praktykuje.
2.Robiąc krótki wdech wiem, że robię krótki wdech. Robiąc krótki wydech wiem, że robię krótki wydech. On lub ona tak praktykuje.
3.Robiąc wdech, jestem świadom całego mojego ciała. Robiąc wydech, jestem świadom całego mojego ciała. On lub ona tak praktykuje.
4.Robiąc wdech, uspokajam całe moje ciało. Robiąc wydech, uspokajam całe moje ciało. On lub ona tak praktykuje.
5.Robiąc wdech, czuję radość. Robiąc wydech, czuję radość. On lub ona tak praktykuje.
6.Robiąc wdech, czuję się szczęśliwy. Robiąc wydech, czuję się szczęśliwy. On lub ona tak praktykuje.
7.Robiąc wdech, jestem świadom moich tworów umysłu. Robiąc wydech, jestem świadom moich tworów umysłu. On lub ona tak praktykuje.
8.Robiąc wdech, uspokajam moje twory umysłu. Robiąc wydech, uspokajam moje twory umysłu. On lub ona tak praktykuje.
9.Robiąc wdech, jestem świadom mojego umysłu. Robiąc wydech, jestem świadom mojego umysłu. On lub ona tak praktykuje.
10.Robiąc wdech, czynię mój umysł szczęśliwym. Robiąc wydech, czynię mój umysł szczęśliwym. On lub ona tak praktykuje.
11.Robiąc wdech, skupiam mój umysł. Robiąc wydech, skupiam mój umysł. On lub ona tak praktykuje.
12.Robiąc wdech, uwalniam mój umysł. Robiąc wydech, uwalniam mój umysł. On lub ona tak praktykuje.
13.Robiąc wdech, obserwuję nietrwałą naturę wszystkich dharm. Robiąc wydech, obserwuję nietrwałą naturę wszystkich dharm. On lub ona tak praktykuje.
14.Robiąc wdech, obserwuję zanikanie pożądań. Robiąc wydech, obserwuję zanikanie pożądań. On lub ona tak praktykuje.
15.Robiąc wdech, obserwuję zatrzymanie. Robiąc wydech, obserwuję zatrzymanie. On lub ona tak praktykuje.
16.Robiąc wdech, obserwuję odpuszczanie. Robiąc wydech, obserwuję odpuszczanie. On lub ona tak praktykuje.
- Pełna świadomość oddechu, jeśli jest praktykowana nieustannie, zgodnie z tymi instrukcjami, przyniesie nagrody i wielkie pożytki.
- W jaki sposób mnich rozwija i nieustannie praktykuje „Pełną Świadomość Oddechu aby powiodła się praktyka Czterech Filarów Uważności?
- Kiedy praktykujący robi wdech czy wydech, długi czy krótki, jest świadom swojego oddechu i całego ciała, jest świadom że uspokaja całe ciało, że spokojnie przebywa w obserwacji ciała w ciele; wytrwały, w pełni przebudzony, wyraźnie rozumiejący swój stan, będący ponad przywiązaniem czy niechęcią do tego życia. Te ćwiczenia oddechu należą do Pierwszego Filara Uważności – ciała.
- Kiedy praktykujący robi wdech czy wydech, świadom radości czy szczęścia, świadom tworów umysłu czy uspokajając twory umysłu, spokojnie przebywa w obserwacji uczuć w uczuciach; wytrwały, w pełni przebudzony, wyraźnie rozumiejący swój stan, będący ponad przywiązaniem czy niechęcią do tego życia. Te ćwiczenia oddechu należą do Drugiego Filara Uważności – uczuć.
- Kiedy praktykujący robi wdech czy wydech, świadom umysłu czy czyniąc go szczęśliwym, skupiając umysł w koncentracji czy uwalniając go, spokojnie przebywa w obserwacji umysłu w umyśle; wytrwały, w pełni przebudzony, wyraźnie rozumiejący swój stan, będący ponad przywiązaniem czy niechęcią do tego życia. Te ćwiczenia oddychania z pełną uważnością należą do Trzeciego Filara Uważności – umysłu. Bez pełnej świadomości umysłu niemożliwy jest rozwój zrozumienia i stabilności medytacyjnej.
- Kiedy praktykujący robi wdech czy wydech i kontempluje istotę nietrwałości czy istotę zanikania pożądań, zatrzymanie czy odpuszczanie - spokojnie przebywa w obserwacji obiektów umysłu w obiektach umysłu; wytrwały, w pełni przebudzony, wyraźnie rozumiejący swój stan, będący ponad przywiązaniem czy niechęcią do tego życia. Te ćwiczenia oddechu należą do Czwartego Filara Uważności – obiektów umysłu.
- Praktyka Pełnej Uważności Oddechu, jeśli jest rozwijana i praktykowana nieustannie, prowadzi do doskonałego urzeczywistnienia Czterech Filarów Uważności.
- Ponadto, jeśli nie ustają oni w rozwoju i praktyce, Cztery Filary Uważności będą prowadzić ich ku doskonałemu trwaniu w Siedmiu Czynnikach Przebudzenia. Jak to się dzieje?
- Kiedy praktykujący umie utrzymywać bez rozproszenia praktykę obserwowania ciała w ciele, uczuć w uczuciach, umysłu w umyśle i obiektów umysłu w obiektach umysłu; wytrwały, w pełni przebudzony, wyraźnie rozumiejący swój stan, będący ponad przywiązaniem czy niechęcią do tego życia, w niezachwianej, stałej i niewzruszonej stabilności medytacyjnej – osiągnie on pierwszy Czynnik Przebudzenia – uważność. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy praktykujący umie trwać w medytacyjnej stabilności, nie będąc rozpraszanym i może badać każdą dharmę, każdy pojawiający się obiekt umysłu - rodzi się w nim drugi Czynnik Przebudzenia, czynnik badania dharm. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy praktykujący umie obserwować i badać każdą dharmę wytrwale, stale i stabilnie, bez rozproszenia – rodzi się w nim i rozwija trzeci Czynnik Przebudzenia – czynnik energii. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy praktykujący osiągnął stabilne, niewzruszone trwanie w strumieniu praktyki, rodzi się w nim i rozwija czwarty Czynnik Przebudzenia – czynnik radości. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy praktykujący umie nierozproszony trwać w stanie radości, będzie odczuwał swoje ciało i umysł jako spokojne i swobodne. Narodzi się wtedy i będzie rozwijał piąty Czynnik Przebudzenia, czynnik swobody. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy ciało i umysł są swobodne, praktykujący może z łatwością wejść w stan koncentracji. Narodzi się w nim i będzie rozwijał szósty czynnik przebudzenia – czynnik koncentracji. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Kiedy praktykujący trwa z głębokim spokojem w koncentracji, zatrzyma różnicowanie i porównywanie. Wyzwoli się w nim wtedy, narodzi i będzie rozwijał siódmy czynnik przebudzenia – czynnik odpuszczania. Kiedy czynnik ten jest rozwijany, osiąga doskonałość.
- Właśnie tak Cztery Filary Uważności, jeśli są rozwijane i praktykowane nieustannie, prowadzą do doskonałego trwania w Siedmiu Czynnikach Przebudzenia.
- Jak Siedem Czynników Przebudzenia, jeśli jeśli są rozwijane i praktykowane nieustannie, prowadzi do doskonałego osiągnięcia prawdziwego zrozumienia i całkowitego oswobodzenia?
- Jeśli praktykujący podąża ścieżką Siedmiu Czynników Przebudzenia, żyjąc w cichym odosobnieniu, obserwując i kontemplując zanikanie pożądań – rozwija zdolność odpuszczania. Taki będzie wynik podążania ścieżką Siedmiu Czynników Oswobodzenia; będzie on prowadził do doskonałego osiągnięcia prawdziwego zrozumienia i całkowitego oswobodzenia.
Tak powiedział Budda, Przebudzony, a wszyscy w zgromadzeniu, słysząc te nauki, czuli wdzięczność i zachwyt.
Majjhima Nikaya, Sutta No. 118, (Pali)