Sangha to rodzina, rodzina duchowa połączona przez praktykę uważności, skupienia i wnikliwości. Sangha może być buddyjska, a nawet nie buddyjska, pod warunkiem, że jest wspólnotą, która razem idzie ścieżką wyzwolenia. Każda grupa ludzi może praktykować jako Sangha, jako wspólnota zdeterminowana do życia w harmonii i świadomości.

Sangha ma ogromną siłę; jej członkowie mogą się wzajemnie chronić, pomagać sobie nawzajem w każdym aspekcie praktyki i budować siłę Sanghi. Wspólnie możemy korzystać ze swoich mocnych stron i uczyć się wzajemnie na własnych słabościach.

Możemy szukać schronienia w Sandze, aby móc z powodzeniem oddać się praktyce.

Najlepszym sposobem na budowanie Sanghi jest uczynienie z siebie pozytywnego elementu ciała Sanghi dzięki temu, jak uważnie chodzimy, stoimy, siedzimy lub spoczywamy. Kiedy inni członkowie Sanghi dostrzegą w tym naszą stabilność, oni również będą mogli zyskać taką solidność.

Budujemy Sanghę, wracając do siebie poprzez uważne oddychanie, a nie przez szukanie winy u innych, gdy sprawy nie mają się dobrze. Krytykowanie i obwinianie innych zamiast koncentrowania się na naszej własnej praktyce pozbawia Sanghę spokoju i radości i sprawia, że Sangha staje się bardziej niestabilna i mniej radosna. Chociaż Sangha może mieć słabe strony i niedoskonałości, to jednak nadal jest jednym z trzech klejnotów - Buddy, Dharmy i Sanghi - i jest dla nas miejscem schronienia. Nasz sukces lub porażka w praktyce i nasze szczęście w życiu zależą od tego, czy mamy zdolność wnoszenia wkładu w praktykę budowania Sanghi.

Siła Sanghi nie powstaje automatycznie. Jest owocem pracy wielu osób. Jeśli chcesz, aby Sangha była silna, solidna i pełna energii, to jako jednostka musisz wnieść swoją własną energię do Sanghi. Sangha potrzebuje twojej energii i ty potrzebujesz energii Sanghi. Sangha ma zbiorową energię. Bez tej energii praktyka indywidualnej przemiany nie jest łatwa...

Możemy również użyć wyrażenia "ciało Sanghi". Kiedy współistniejemy w Sandze, staje się ona ciałem, a każdy z nas jest komórką tego ciała. Jeśli nie staniemy się częścią ciała Sanghi, będziemy osamotnieni, spragnieni i cierpiący i nie będziemy dysponować odpowiednim środowiskiem do praktyki.

Energia ciała Sanghi ma zdolność do ochrony i przemiany nas samych. My jako członkowie Sanghi musimy jedynie wnieść swój wkład w tę energię. To nazywamy budowaniem Sanghi.

Aby zbudować Sanghę, potrzebujemy umiejętności i rozumienia zasad sztuki budowania Sanghi. Nie wystarczy chcieć zbudować Sanghę. Musimy żyć i praktykować w Sandze. Musimy doświadczać życia w Sandze, co oznacza interakcję z członkami Sanghi niezależnie od tego, czy ta interakcja będzie przyjemna czy nieprzyjemna. To da nam odpowiednie wyobrażenie o tym, jak członkowie Sanghi mogą współistnieć w harmonii. W ciele Sanghi współżyjemy z ludźmi, którzy mogą być bardzo dobrotliwi, spokojni i radośni. Jednocześnie możemy również spotkać ludzi, którzy mają trudności, które sprawiają, że stają się oni surowi i skłonni do dyskryminacji i osądzania. Powinniśmy zdać sobie sprawę, że to nie tylko inni mają tego rodzaju niepożądane nawyki. My sami również many takie nasiona. Jeśli nie praktykujemy uważności, to nie możemy przekształcać naszych przyzwyczajeń w energię, która pomogłaby budować szczęśliwą Sanghę. Kiedy sprawiamy, że nasi bracia i siostry są pełni szczęścia, wtedy rozwijamy naszą zdolność do budowania Sanghi.

Musimy wykształcić zdolność kochania naszych braci i sióstr, nawet jeśli mają oni wady i problemy, nawet jeśli mówią do nas z surowością, źle nas nie rozumieją lub nie lubią nas. Praktykujmy przebaczanie, akceptację, rozumienie i kochanie ich, tak jak robimy to w stosunku do wszystkich innych ludzi. Jeżeli będziemy ich upominać i winić, nie uda nam się zbudować Sanghi.

Jak można pokochać kogoś, kogo trudno jest kochać? Najlepszym rozwiązaniem jest dogłębne przyjrzenie się sytuacji tej osoby i dostrzeżenie problemów, w które została uwikłana. Gdy to zrozumiemy, automatycznie zaaprobujemy tę osobę i poczujemy dla niej miłość.

Zdolność do integrowania i włączania wszystkich członków do struktury Sanghi jest podstawową zaletą budowniczego Sanghi. Włączanie jest czymś, czego uczymy się stopniowo. Włączanie oznacza otwieranie naszych serc i akceptowanie wszystkich, co nie zawsze jest łatwe. Praktykujemy, aby nasze serca z dnia na dzień stawały się coraz bardziej otwarte, co pozwoli nam objąć nimi ludzi, z którymi nie czujemy bliskości lub których niezbyt lubimy. Oznacza to, że musimy praktykować otwieranie naszych serc, aby każdy mógł znaleźć w nich miejsce.

To tak jak matka, która kocha wszystkie swoje dzieci tak samo, bez względu na to, czy są one łatwe, czy też mniej łatwe do do kochania.

Takie też jest serce Buddy. Budda nie kocha tylko niektórych dzieci; Budda kocha każdego. Kochamy kogoś nie dlatego, że ta osoba wyznaje tę samą religię lub ma ten sam kolor skóry co my. Ktoś nas kocha nie dlatego, iż my go kochamy. Kochamy naszych braci i siostry, bo oni cierpią i potrzebują naszej miłości. To jest tak proste.